Periyodik Kontrol Uzmanı Eğitimlerine Eleştirel Bakış

Periyodik kontrol, ülkemiz de kurumsal firmaların uzun zamandan beri yaptırdığı, işine ve personeline değer verenlerin önemsediği bir ve bazılarının ise bu nereden çıktı dediği bir olaydır.

Rutin kontrollerde iş müfettişlerinin istediği raporlardan biri olan periyodik kontrol işlemleri, yetkili kurumlarca verilen eğitimleri tamamlayanlara bir sertifika ile belgelendirilerek yaptırılan işlemlerdir.

Şuan da Periyodik Kontrol Muayene Uzmanı eğitimini veren iki kurum bulunmakta, bunlardan biri TSE, diğeri ise Makine Mühendisleri Odasıdır.

3 gün ve 4 gün süren bu kurslar da tahmin edeceğiniz gibi ağırlıklı olarak teorik eğitim ve az biraz uygulamalı eğitim (uygulamalı eğitim dediysek, biri işin nasıl yapılacağını anlatıyor, siz dinliyorsunuz) oluyor.

İşte eleştirel bakışta tam burada başlıyor. Bir şekilde eğitimden geçtiğinizi varsayalım ve kendi firmanız da bu işleri yapmak için sertifikanız da var sadece talebin gelmesini bekliyorsunuz. Ve o beklediğiniz talep te geldi.

Bir fabrika sizden 3 adet kompresör, 2 adet tavan vinci, 1 adet forklift, 2 adet hidrofor, 1 buhar kazanı, 1 adet jet boyama makinesi periyodik kontrolü yaptırmanızı istedi. Siz hemen eğitimlerde tanışmış olduklarınızla kurmuş olduğunuz whatsapp gurubuna mesaj attınız, dediniz ki böyle bir iş geldi ne kadar bir teklif vereyim dediniz. Onlar da size iki alternatif sundular, dediler ki Makine Mühendisleri Odasının, periyodik kontrol hizmetleri liste fiyatlarını bul ve onlardan kırım yap dediler. Kimisi ise net rakamları verdi, biri dedi ki ben kompresörü 250 TL ye yapıyorum, diğeri de sizin orada fiyatlarlar iyimiş, ben 150 liraya yapıyorum dedi. Haliyle sizin biraz kafanız karıştı.Ama yine de bir şekil teklif verdiniz ve işi almayı umut ediyorsunuz.

Bu işi almak istiyorsunuz ama aynı zaman da korkuyorsunuz, eğer siz daha önce böyle bir iş yapmadıysanız ve sadece eğitimde gördükleriniz ile piyasaya çıkıyorsanız, sanırım sizi zor günler bekliyor olacaktır.

Nedeni basit, almış olduğunuz eğitim maalesef teorik ve gerçek hayatta örnek olarak bir hidrofor basınçlı kap olarak geçiyor ve hidrofor periyodik kontrolü yapmak için, içinde ki membranı sökmek, o basınç değerleri, suyu doldurmak onu basınçlandırmak ve sonrasında tekrar işler hale getirtmek sanıldığı kadar kolay değil ki hidrofor basit bir ekipman.

Öyle makinelere denk geliyorsunuz ki mesela oturduğunuz evin bir odasından çok daha büyük buhar kazanlarına, elektronik kontrol panelli jet boyama makinelerine, birleşik sistem kompresörlere kısacası gerçek hayatta karşılaşacağınız çok fazla sistem bulunmakta.

Eğitim de sizi bir tane standart 1000 metreküplük kompresör hava tankının yanına götürecekler ve diyecekler ki, hava tankının sağında ki ve solunda ki vanaları kapatın, suyu doldurun ve basınçlandırmaya başlayın, emniyet ventili ne zaman açtı kaydedin, sonrasında işletme basıncının 1,5 katına kadar tekrar basınçlandırın ve yarım saat bekleyin diyecekler.

Periyodik kontrolünün esasları TSE standartlarında yer alan güvenlik kısımlarında belirtilen kriterlere göre yapılmaktadır. Emniyet ventilinin kaç bar da açılacağı yada iletme basıncının kaç katında açılacağı gibi. Ama siz test yaparken eliniz de standart yok ise kulaktan dolma bilgiler ile bu yola çıktınız ise işiniz gerçekten çok zor.

Dediler ki size emniyet ventili çalışma basıncının 1,1 katında açmalı. Test yaptığınız ekipmanın çalışma basıncı 8 bar olsun, yani 8,8 bar da emniyet ventilinin açılması gerekiyor, test yaptınız bir baktınız emniyet ventili 8,8 değil de 9,6 bar da açıldı ve siz 1,5 katı olan 12 bar da normal periyodik kontrolünüzü yaparak tamamladınız.

Şimdi akıllara bir soru geliyor, 8,8 bar da açılacaktı ama 9,6 bar da açıldı. Şartnameye göre 8,8 olmalıydı, şimdi burada nasıl bir karar vereceksiniz. Bu ventili değiştirin mi diyeceksiniz, yoksa ayarlayın mı diyeceksiniz. Ayarlayın derseniz, periyodik kontrolü yaparken size yardımcı olan kişiler derlerse ki biz bunu nasıl ayarlayabiliriz, ne cevap vereceksiniz???

Bu arada kontrol sırasında sökme takma işlemlerini siz mi yapacaksınız, eleman mı getireceksiniz, yoksa kontrol yapacağınız yer mi size yardımcı olacak, kısacası bir çok soru olacak.

Lafı çok uzatmayacağız, derdimiz şu, aslında ülkece derdimiz olan bir konu. Teknik konular da sadece teorik eğitim yetersiz, periyodik kontrol gibi hayati önem taşıyan konular da eğitim veren kurumlar, sadece belge vermek için bu eğitimi açmayınız. Sertifika ve eğitim için 500 TL isteyeceğinize 10000 TL isteyin ama bu işi A’dan Z’ye öğretin. Bir zamanlar bizim de gündemimize giren bir eğitim vardı, Kaynak Mühendisliği eğitimi, Odtü veriyordu zannımca ve sanırım bundan 10 sene evvel 7000 TL gibi yüksek bir rakamdı, şuan da ne kadar bilmiyorum. Ama bu eğitim bildiğim kadarıyla epey uzun bir zaman tutuyordu ve teorik ve pratiğin olduğu bir eğitimdi. Ve kimse de neden bu kadar pahalı demiyordu.

Neden böyle bir sistem Periyodik Muayene Uzmanı eğitimin de uygulanmıyor ki?? Yazıyı yazarken bir çok sorular daha geliyor, mesela kule vinç periyodik kontrolü, acaba aranız da hiç kule vincin bomunda ki küçük raylı arabaya binip en son uç noktasına kadar giden var mıdır?

Velhasıl, periyodik kontrol işi önemli bir iştir ama eğitim kısmı maalesef yetersizdir. Bu işi yapanlar alaylı usül de iş yapmakta, ve detayına inilmemektedir.

Prusa Mühendislik olarak, teorik ve pratiğin yanı sıra, kontrol ettiğimiz ekipmanların teknik detaylarını ve özel durumlarını araştırmayı kendimize ve işimize verdiğimi önemden dolayı hassasiyet gösteriyoruz. Bu konuda, periyodik kontrol yapmış olduğumuz kurum ve şahıslara içlerinin rahat olmalarını ve onlara her daim en iyi hizmeti verdiğimizi bildirmek isteriz.

Ülkemiz adına da bu tür eğitimlerin layıkıyla verilmesini temenni ederiz.

Saygılarımla…